Ánh sáng sân vườn

Một khu vườn chúng ta thường tạo nên nó bằng vô số cách, nhưng mỗi cá nhân hoá sẽ biết tạo nên những sân vườn mà họ thích hoặc kiến trúc sư sẽ giúp họ điều đó. Ánh sáng cũng vậy, tất cả đều phải theo cái gu thẩm mỹ của khách hàng hoặc của chủ đầu tư tất nhiên phải là kết hợp sự tư vấn thông minh của nhà thiết kế. Mỗi bước nhấn nhá tạo nên nghệ thuật đêm không đơn giản là ta cứ dăng điện kéo đèn lắp đèn là xong. Việc bố trí ánh sáng cần có sự tính toán về mức độ an toàn rò rỉ điện, mức độ lan sáng, mức độ hiệu ứng, kết quả cho việc bố trí các góc độ…v,v

Những tư vấn cơ bản SLS mong muốn các bạn nên hướng tới:

- Nên chọn các dòng đèn cảnh quan điện an toàn 12V, 24V;

- Nên chọn các dòng dây điện hàng đầu và dòng dây điện 2.5 trở lên;

- Nên chọn các đơn vị tư vấn và lắp đặt thay vì tự  nghiên cứu lắp đặt;

Tại sao ư? Vì cảnh quan tức là nằm ngoài trời, chịu rất nhiều tác động từ thiên nhiên, canh tác đào xới của con người, đến các con vật khác cắn xé… sự nhiễm điện, hoặc các vấn đề khác về thẩm mỹ, lãng phí… là điều có thể xảy ra.

(Công trình Lãnh Sự Quán Trung Quốc do SLS thi công lắp đặt)

MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM ĐÈN SÂN VƯỜN:

I. ĐÈN TRỤ LỐI ĐI

- Đèn trụ là gì? Là các dạng đèn có trụ đứng tuỳ độ cao, và bóng đèn thường nằm trên đỉnh cao của trụ.

- Tại sao đèn trụ lại cần thiết cho hệ thống chiếu sáng ngoài trời của bạn?

+ Một loại đèn chiếu sáng ngoài trời khá phổ biến, đèn trụ giống như các cột đèn và rất cần thiết để tăng độ an toàn và khả năng hiển thị mà còn thêm một yếu tố trang trí cho cảnh quan ngoài trời. Một cách tuyệt vời để thêm phong cách và an ninh cho các khu vực ngoài trời, đèn trụ cũng tăng cường an toàn trong giờ buộc vào ban đêm và giúp đạt được và duy trì tuân thủ ADA bằng cách giữ cho lối đi, khu vực tiếp cận được chiếu sáng tốt. Đèn trụ có nhiều kích cỡ, hình dạng và lớp hoàn thiện khác nhau và nhiều loại có các tính năng hẹn giờ và làm mờ hữu ích.

- Nên chọn dòng đèn trụ nào?

+ Nên chọn đèn trụ led cho mọi không gian ngoài trời: Đèn trụ hiện đại cung cấp ánh sáng lâu dài cho các khu vực ngoài trời và được chế tạo để tồn tại trong nhiều năm. Đèn trụ thường bao gồm các vật liệu như nhôm đúc, thép và polyme bê tông có thể dễ dàng chịu được nắng, gió và mưa nhiều lần. Độ bền của những đồ đạc này làm cho chúng trở nên lý tưởng để chiếu sáng cảnh quan. Đèn trụ bán chạy nhất được xếp hạng IP65 và / hoặc UL được liệt kê, đảm bảo hoạt động hoàn toàn an toàn và sử dụng liên tục. Các nguồn sáng bollard phổ biến bao gồm từ LED đến halogen đến sợi đốt, và tùy thuộc vào nhu cầu của bạn, hoàn toàn có thể điều chỉnh độ sáng từ 10% đến 100%.

+ Bạn có thể chọn những đèn trụ phổ biến có đế hình trụ hoặc hình vuông vững chắc (Không nên chọn các đèn trụ quá to, thô) kết hợp với bóng polycarbonate chống va đập với đèn LED có tuổi thọ lên đến 50.000 giờ. Những bóng râm trong suốt này che chắn cơ chế chiếu sáng bên trong khỏi hơi ẩm và các mảnh vụn, đồng thời giúp việc vệ sinh và bảo dưỡng định kỳ trở nên dễ dàng. Đối với ánh sáng trang trí lối đi và sân vườn, đèn bollard với thiết kế kiểu đèn lồng cố định là lý tưởng. Những đèn này chiếu ánh sáng xuống và có sẵn trong các lớp hoàn thiện bóng trang trí bao gồm Trắng tự nhiên / Màu be nhạt, than chì, đồng, gỉ axit đồng thau và đồng, và một số loại.

- Ngoài vị trí và sự hấp dẫn thị giác, có một số điều các bạn cần cân nhắc trước khi chọn đèn bollard cho không gian ngoài trời. Luôn xem xét tổng diện tích của không gian, đây là điều cần thiết để mua đúng số lượng thiết bị chiếu sáng. Nếu đèn bollard sẽ được sử dụng làm ánh sáng cảnh quan, làm việc với một nhà cảnh quan chuyên nghiệp có thể giúp quyết định nơi những đèn này sẽ hoạt động tốt nhất. 

- Một số mẹo lắp đèn trụ:

+ Lắp theo hướng cơ bản là ở các lối đi, hoặc lắp đơn lẻ ở những nơi tạo điểm nhấn, những bồn hoa, hoặc các đoạn rẽ. Nên bố trí xen kẽ thay vì đối xứng sẽ gây cứng nhắc khung cảnh sân vườn;

+ Sân vườn nên chọn các đèn trụ tầm thấp cỡ 40-80cm và không chọn đèn quá to gây cảm giác sân vườn bị nhỏ;

+ Cũng không nên lắp đèn trụ quá dày sẽ gây ra mất không gian thoáng…

II. ĐÈN HẮT

Đây là một dạng đèn chiếu sáng hắt lên để tạo hiệu ứng cho các cây bụi, cây lớn hoặc các bờ tường, các vật thể khác (tượng, đài nước…)

Những lưu ý trong vấn đề giải pháp cần chú ý:

- Chiều cao, chiều rộng của vật thể: Đây là một điều mà các kỹ sư, và thi công rất cần chú ý khi thiết kế hoặc thi công đèn chiếu hắt. Từ thông số chiều cao chiều rộng để chọn và tư vấn các dòng spotlight, các vật cản hoặc độ chi tiết của đối tượng vật thể cần chiếu.

- Cấu tạo đèn: Thông thường đèn hắt sẽ có nón hắt để chống ánh sáng bị loá ra ngoài, lưu ý phần này bạn nên kiểm tra phần nón phần lens và các phần liên quan có bị đọng nước hoặc có dễ làm sạch khi hướng lên trên. Và cũng nên chọn các loại đèn có kích thước nhỏ không nên chọn đèn to gây cảm giác thô kệch và bị lồi ra gây mất cảnh quan vào ban ngày.

- Tầm nhìn: Với một người thiết kế thì view nhìn của sản phẩm khi gắn đèn chiếu rất quan trọng và cần giải quyết được các câu hỏi sau – Có làm chói mắt người đi ngang qua không? Có bị cháy sáng không? Có bị tối quá không? Có còn các điểm thừa không cần thiết phần phụ kiện không?

- Độ an toàn: Việc đi dây đi đèn sân vườn trực tiếp liên quan hệ thống nước, hệ thống cây xanh, kết cấu bê tông, kết cấu đất… các bước cần tính chính xác và khoa học để lên giải pháp trước khi thi công, trong khi thi công và liên quan đến quá trình sử dụng bảo hành bảo trì. Về độ an toàn điện cũng nên chọn các dòng đèn 12V, 24V theo tiêu chuẩn Châu Âu để chống giật.

- Một số mẹo lắp đặt:

+ Nên sử dụng các chấu nối chống nước để tránh hư hại cho sau này;

+ Nên tìm các điểm có thể giấu được đèn nhưng không bị che ánh sáng khi phát sáng;

+ Sử dụng các đường ống bảo vệ dây điện;

+ Đi các đường điện nên có bản vẽ lưu trữ để tiện sửa chữa và đánh dấu bàn giao hoặc ghi nhớ nếu thi công trực tiếp là chủ đầu tư;

+ Nên chọn các dòng đèn 1w, 3w, 5w.

- Nhìn tổng thể: Và sau cùng là phải cân đối tổng thể các ánh sáng chiếu rọi vì trực tiếp ảnh hưởng đến các kiến trúc ánh sáng khác, sự cân đối hoặc các view nhìn cần nhấn mạnh, những điểm sáng tạo… bức tranh tổng thể cho thấy cần chỉnh sửa và linh hoạt điều chỉnh. Muốn vậy trước đó cần có các bước sàng lọc tổng thể, lên thiết kế, và một số phương án dự trù hoặc phương án mẫu để chốt cho phương án tổng thể sau cùng. Có rất nhiều khách hàng hỏi SLS tại sao không lên tổng thể ngay từ đầu? Đây là một câu hỏi khá hay vì hệ thống đèn cảnh quan thực sự chỉ là một bộ phận trong bức tranh cảnh quan sân vườn, và có nhiều thứ trong bức tranh đó cần sự linh hoạt thay đổi để phù hợp với nhiều điều kiện thời gian hoặc sở thích của chủ đầu tư, hoặc các trục trặc của các bộ phận khác không lường trước…v,v

(SLS thi công hệ thống tưới và ánh sáng công trình cảnh quan tại Thành Phố Đông Hà, Quảng Trị)

III. ĐÈN TƯỜNG, ĐÈN TREO

Đây là 2 dạng đèn chiếm khá ít trong một sân vườn đơn giản, lý do nó đặc thù và không có tính linh động nhiều như các dòng đèn khác. Giải pháp bố trí nó về đèn tường là phải có mặt tường để biểu thị sự chiếu sáng, thông thường sẽ có 2 dạng đèn tường: Đèn tường nghệ thuật chiếu thành khung cảnh (Đèn quạt ra ánh mặt trời, đèn tia, đèn tam, đèn đôi…) và đèn tường hắt cho các lối đi có bức tường hoặc hàng rào. Với đèn treo thì có rất nhiều kiểu dạng mẫu mã, treo cây, treo chùm, treo cổ điển, treo bamboo, treo nghệ thuật… những mẫu này thông thường là để trang trí cho sân vườn có thêm những điểm nhấn hoặc điểm checkin..

Một số điểm lưu ý:

- Đèn treo cho nên quá trình đi dây khá là phụ thuộc các vật cản hoặc vật hỗ trợ treo dây, tuy nhiên cần nghiên cứu hoặc gia công các vật liệu bảo vệ dây đồng điệu với cảnh quan mà không bị phô ra;

- Có khả năng bị chuột hoặc các động vật leo tấn công gây đứt hoặc chập cháy;

- Nên chọn các dòng đèn 12V, 24V;

- Nên sử dụng ánh sáng 3000k hoặc 4000k sẽ cho bạn cảm giác lãng mạn và không bị nhiễu sáng nhất.

IV. ĐÈN ÂM

4.1 Âm nước

- Đèn âm nước là dòng đèn khá đặc biệt với cấu tạo ip68 chịu được môi trường nước và đặc biệt là không chịu được môi trường không có nước (cần nước để làm mát).

- Thông thường sẽ có 2 loại: Loại nổi ra khỏi tường và loại âm vào trong tường. Đối với đèn này cũng cần có sự am hiểu để chọn các mẫu đèn có thông số phù hợp tạo hiệu ứng nước (hồ tĩnh, hồ cá koi, bể bơi, suối, đài nước…).

- Lưu ý lắp đặt:

+ Test đèn không quá lâu khi chưa có nước (1-2p);

+ Nên tính toán mực nước để khi bảo hành bảo trì dễ;

+ Tuỳ vào độ sâu độ xa nhưng thông thường nên chọn đèn 5w-12w, không nên chọn dòng quá cao w gây lãng phí.

4.2 Đèn âm đất, âm gỗ, âm bê tông…

- Tương tự đèn âm nước, tuy nhiên các dòng đèn này lại nằm trên cạn. Mặc dù vậy cũng cần quan tâm các thông số kỹ thuật và việc lắp đặt. Nhất là các thông số ip. Những dòng đèn này có ứng dụng rất lớn trong chiếu cột, chiếu các dòng cây thẳng (cây dừa, cây chà là…), chiếu lối đi, cầu thang…

- Cần có sự nghiên cứu kỹ trong việc chọn đèn để tránh loá mắt: Chọn các đèn có thân vỏ nhô lên cao (hoặc có nắp bảo vệ chống chói) và nhô xuống dưới vừa có chức năng thoát nước vừa có chức năng chống chói. Thông số kỹ thuật thì tuỳ vào mục đích, ví dụ các đèn cần chiếu xa thì chỉ nên chọn dòng 1^o – 12w,20w…, nhưng những dòng lối đi chỉ cần các đèn 24^o trở lên và 1w là đủ. Những việc lựa chọn đèn vào các khung cảnh rất quan trọng và cần các chuyên gia hỗ trợ tư vấn để tránh lãng phí hoặc tránh sai sót gây xấu hoặc gây vỡ cảnh quan.

Trên chỉ là một số điểm chính cơ bản trên phần lý thuyết, đi sâu vào ánh sáng chúng ta sẽ thấy chúng khá phức tạp và có nhiều thông số khoa học. Do vậy nếu các bạn cần một sân vườn dù đẳng cấp hay đơn giản thì đừng ngại ngần cứ đặt vấn đề cho SLS chúng tôi sẽ giúp đỡ các bạn tối đa trong toàn bộ kiến thức được tiếp thu từ những chuyên môn ánh sáng hàng đầu thế giới.

Tuấn Anh SLS